Zo’n vijf jaar geleden ontstond het idee voor dit boek. De VPRO-gids schreef een wedstrijd uit: ‘De omgekeerde wereld, vertel in maximaal vierhonderd woorden waarom uw beeld veranderde van een bepaalde cultuur’. Meteen schoot mij het moment te binnen toen ik bij mijn zoon op bezoek was in Japan. Ik maakte kennis met het door mijn moeder zo gehate land (gezien haar ervaringen tijdens de Tweede Wereldoorlog). Mijn beeld was gevormd door haar trauma en nu zag ik -dankzij mijn zoon- iets totaal anders. Het idee was er, nu moest ik het nog in een paar honderd woorden persen. Het lukte, ik won de wedstrijd.
Voor mijn gevoel was dit pas het begin, ik zou de geschiedenis te kort doen als ik er niet een groter verhaal van zou maken. Het dekt eerste, tweede en derde generatie sinds de Tweede Wereldoorlog op een manier die niet alledaags te noemen is en toch zit er een opening in naar vele levens, laat het zien hoe het tij – het leed dat oorlog brengt en dat helaas generaties door kan werken – gekeerd kan worden. Hoe het onbesproken verleden z’n invloed blijft uitoefenen en misschien wel meerdere generaties nodig heeft om naar buiten te kunnen komen. Misschien. Wat ik wel zeker weet is dat men er jaren later, in een totaal andere wereld, mee moet leren leven. De invloed van de wereld- en familiegeschiedenis op je eigen, kleine, persoonlijke geluk is een gegeven.
Synopsis
Marleens moeder heeft tijden WOII gevangen gezeten in een Japans concentratiekamp in Nederlands-Indië. Het is een onbesproken onderwerp, zoals eigenlijk alles wat er toe doet onbesproken is in het welgestelde gezin waarin ze opgroeit. Ze trouwt op jonge leeftijd en krijgt vroeg kinderen, het lijkt haar goed te gaan. Toch neemt langzaam maar zeker de ‘innerlijke gekte’ het van haar over. Haar zoektocht in de gezondheidszorg is eindeloos.
Op een dag stelt een psychologe de diagnose: tweede generatieproblematiek. Maar de langdurige behandeling die ze krijgt slaat totaal niet aan met een bijna fatale afloop tot gevolg. Ondertussen blijft ze -met de steun van haar man- moeder voor haar kinderen. Ze gaat door voor hen maar ook dankzij hen. ‘Ze hebben me hiertoe uitgenodigd, elk van de drie kinderen op zijn of haar bijzondere manier.’
Uitgegeven door Uitgeverij Van Warven.